Kodeks moderatora (MODa)
Na spotkaniach Narzędziowni praca trenerska obejmuje różnorodność i wielowątkowość, a mniej ważne jest, czy metoda jest efektywna i powszechnie uznana. Moderator ma nieszablonową rolę. Z jednej strony dba o grupę i proces, a z drugiej służy grupie. Powinien unikać roli superwizora czy pouczania bez wyraźnej prośby uczestnika. Moderator powinien mieć też wizję spotkania Narzędziowni, którą zrealizuje według wybranego przez siebie stylu.
Jakie są formalne obowiązki moderatora PRZED Narzędziownią?
- Moderator ma obowiązek skontaktować się mailowo lub telefonicznie z wszystkimi uczestnikami jego grupy. Namiary do moderatora są dostępne od momentu zapisu. Ma on obowiązek odpowiadać na merytoryczne pytania uczestników.
- Moderator rozsyła wzór formatki narzędzia i udziela wskazówek, jak wypełnić formatkę, ustala termin wypełnienia formatek oraz popędza spóźnialskich.
- Moderator rozsyła wzór kontraktu i odpowiada na ewentualne wątpliwości związane z kontraktem.
- Moderator dba o jakość zgłaszanych metod. Ma obowiązek przeczytać i zaakceptować zgłaszane narzędzia. Jeśli według jego doświadczenia narzędzia są trywialne, powielone albo nie w temacie, to może odrzucić zgłaszane narzędzia. Prosi wtedy uczestnika o przygotowanie innego narzędzia, podając merytoryczne powody.
- Moderator ustala grafik prezentowanych narzędzi, aby najlepiej odzwierciedlał merytorykę zagadnienia (łączyć tematy, różnicować metody). Prosi uczestników o czas trwania z rozbiciem na narzędzie oraz informację zwrotną.
- Moderator przygotowuje kilka energizerów jako kół ratunkowych, gdy opada dynamika w grupie.
- Moderator dba o zasoby. Powinien sprawdzić, czy są na sali wszystkie narzędzia trenerskie potrzebne do prezentacji. W innym przypadku zgłasza takie potrzeby organizatorom.
Czego pilnuje moderator W TRAKCIE Narzędziowni?
- Moderator ma obowiązek odpowiednio zaprezentować ideę i działanie Narzędziowni, poinformować o kontrakcie, sposobie prezentacji narzędzi oraz zapoznać ze sobą uczestników. Szczególnie ważne w kontrakcie jest omówienie prawa sterowania ruchem i omówienie roli moderatora.
- Moderator prezentuje swoje narzędzie jako pierwszy. Jeśli narzędzie pomija etap zapoznawania uczestników ze sobą, to moderator ma obowiązek zapoznać wszystkich ze sobą, a dopiero potem zaprezentować swoje narzędzie.
- Moderator pilnuje czasu lub wyznacza timekeepera. Obowiązkiem timekeepra jest dopilnowanie, aby każdy uczestnik zaprezentował swoją metodę.
- Moderator dba o to, aby formatki były uzupełniane na bieżąco oraz powinien delegować to zadanie na uczestników. Jednocześnie wyznacza sekretarza.
- Moderator pilnuje porządku w udzielaniu informacji zwrotnej i jego rodzaju - rodzaj informacji zwrotnej określa sam uczestnik. Moderator daje przestrzeń grupie do udzielenia informacji zwrotnej, równocześnie pilnuje, aby uniknąć osobistych wycieczek. Zasady udzielania informacji zwrotnej znajdują się poniżej.
- Moderator dba o jakość informacji zwrotnej przerywając destruktywną krytykę, jak również pobudza do głębszej dyskusji, kiedy jest sielankowa atmosfera.
- Moderator dba o bezpieczeństwo uczestników w trakcie prezentacji – ma prawo przerwać metodę, jeśli jest zbyt ingerująca w uczestników. Granica zależy od wyczucia.
A co robi moderator PO Narzędziowni?
Przede wszystkim moderator ma obowiązek zebrać i opracować wszystkie formatki, a następnie przekazać je uczestnikom oraz organizatorom. Maksymalny czas to 3 tygodni po zakończeniu spotkania Narzędziownia.
Jakie są zasady udzielania informacji zwrotnej podczas spotkania Narzędziownia?
- Informacja zwrotna od grupy stanowi integralny element Narzędziowni i od jej jakości zależy sukces spotkania. Moderatorzy powinni mieć świadomość, jak ważny jest to element. Moderatorzy mają obowiązek zadbać, aby każdy uczestnik również był tego świadomy. Informację zwrotną udzielamy do zaprezentowanego narzędzia oraz do warsztatu trenerskiego. Uczestnik spotkania Narzędziownia sam określa, co preferuje.
- Informacja zwrotna zwiększa świadomość oddziaływania narzędzi oraz elementów warsztatu trenerskiego na grupę. Celem informacji zwrotnej jest pokazanie efektów, jakie wywołuje narzędzie na uczestników. Efekty to odczucia, motywacja, refleksje czy skojarzenia wywołane działaniami trenera.
Przykłady:
- podałeś instrukcję w sposób zrozumiały i zachęcający mnie do działania,
- irytował mnie Twój język ciała, a zwłaszcza obszerna i ciągła gestykulacja, w moim odczuciu dość przytłaczająca,
- gdybym był doświadczonym sprzedawcą, to ćwiczenie niczego by mnie nie nauczyło, gdyż moim zdaniem odnosi się do zupełnie trywialnych sytuacji,
- mam takie wrażenie, że skrócenie drugiej części ćwiczenia mogłoby dać grupie więcej czasu i energii na udział w części trzeciej.
- W informacji zwrotnej unikamy porównywania prezentowanego narzędzia do innych metod, teorii, wzorców czy standardów.
Przykład:
- „w trakcie omawiania przebiegu ćwiczenia dałbym uczestnikom większą swobodę wypowiedzi i zapisywałbym hasłowo na flipcharcie to o czym mówią” – taki feedback jest niezgodny z ideą Narzędziowni, gdyż odwołuje się do określonego podejścia.
- Informacja zwrotna może mieć dowolną formę, jeśli spełnia następujące warunki:
- zwięzłość: ogranicza się do kilku zdań i najistotniejszych kwestii,
- specyficzność: odnosi się do konkretnych aspektów, a unika stwierdzeń typu „coś mnie jakoś zniechęcało, ale nie wiem jak i co”,
- komunikat ja: mówi o odczuciach i reakcjach własnych, a nie o domniemanych odczuciach i reakcjach grupy lub jej członków.
- Moderator powinien ustalić z grupą ogólne zasady, cel i warunki informacji zwrotnej na początku spotkania podczas zawierania kontraktu. W trakcie spotkania moderator przypomina o celach, zasadach i warunkach informacji zwrotnej, jeśli którekolwiek z nich jest łamane.